Digitalisering is de afgelopen jaren een sterke disruptieve, maar tevens innovatieve factor van betekenis gebleken. Denk aan Uber of Airbnb die hele bedrijfstakken op de schop hebben gezet. Zo ook biedt digitalisering een versnelling in de ontwikkelingen op het gebied van hersenen, cognitie en gedrag.
Denk aan sterk verbeterde ICT-infrastructuur, zoals MRI scanner of het koppelen van data bases, om meer over de hersenen en cognitie te weten te komen. Een ander voorbeeld zijn feedbackmechanismen zoals via de smart watch, waar met behulp van big data gedrag wordt beïnvloed om meer te bewegen of gezonde voeding te gebruiken.
Maar de vergezichten reiken nog veel verder. In het NRC van 16 januari 2018[1] wordt bijvoorbeeld gesproken over ‘Transhumanisten’: mensen die met technologie de grenzen van het mens-zijn opzoeken. Mark O’Connell spreekt in dit verband over de Alcor Life Extension Foundation in Phoenix waar ingevroren lichamen en hoofden worden bewaard “…voor het geval hun brein op een dag dankzij geavanceerde technologie weer tot leven kan worden gewekt”.
Gestaag zijn de afgelopen decennia diverse initiatieven ontstaan, veelal met als basis wetenschappelijk onderzoek, wat uiteindelijk zijn weg vindt naar economie en maatschappij. Zo is in 2009 is het ICT-Innovatieplatform Brain & Cognition[2] opgericht dat een nationaal netwerk en ecosysteem heeft ingericht, alsmede een strategische onderzoeksagenda heeft ontwikkeld.
In het verlengde daarvan zijn nieuwe programma’s en valorisatie initiatieven ontstaan. Het netwerk ICT for Brain, Body, and Behavior[3] (i3B) is zo’n voorbeeld waar kennisinstellingen en bedrijven in samenwerken gericht op de doorontwikkeling van concrete toepassingen.
Dit platform ressorteerde onder het toenmalige regieorgaan Nationaal Initiatief Hersenen en Cognitie[4], onderdeel van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek[5] (NWO). In 2011 is dit initiatief opgegaan in NWO. Een ander NWO gerelateerd platform is Neuroinformatics.
Ook vandaag de dag is dit thema nog altijd actueel en goed zichtbaar in diverse nationale en Europese programma’s. Zo richt het 10-jarige Europese FET flagship project ‘Human Brain Project’[6] zich op het simuleren van de hersenen. Op basis van nieuwe kennis en inzichten rond neurowetenschap en informatica kunnen, zowel in de preventieve als curatieve sfeer, (medische) oplossingen worden ontwikkeld voor hersenaandoeningen.
De afgelopen jaren heeft het Healthy Lifestyle Solutions programma[7] gelopen met projecten rond slaap, stress en ontspanning, gezond eten en drinken, en bewegen, waarbij veel kennis is opgedaan over meten, meekijken en motiveren met behulp van e-coaching. Een van de opvolgers hiervan is het NWO ‘Data2Person programma’, gericht op de “ontwikkeling van effectieve, efficiënte en verantwoorde personal empowerment methodes voor een gezonde samenleving in de toekomst” [8].
Een aanpalende tak van wetenschappelijke sport is neurotechnologie. Binnen het ‘Netherlands Institute for Neurosciences’ wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar zicht en cognitie[9]. De ambitie van deze groep is uiteindelijk zicht te kunnen herstellen van mensen met een oogaandoening met behulp van een visuele prothese in de hersenen. Dit roept ook vragen ook over grenzen aan maakbaarheid, naast ethische kwesties.
Op nationaal niveau staat het onderwerp Hersenen, Cognitie en Gedrag ook hoog op de agenda, zoals bij de route NeurolabNL[10], als onderdeel van de nationale wetenschapsagenda. Kortom, de komende jaren zijn nog veel nieuwe toepassingen te verwachten en kunnen de vruchten van dit relevante wetenschappelijke onderzoek worden geplukt.
[1] Don, C. (2018). ‘Het verlangen een machine te worden’, interview Mark O’Connell, NRC, 16 januari
[2] https://www.nwo.nl/actueel/nieuws/2011/hersenonderzoek-en-ict–in-combinatie-zit-volop-innovatie.html
[4] https://www.hersenenencognitie.nl
[6] https://www.humanbrainproject.eu/en/
[7] http://www.stw.nl/nl/programmas/healthy-lifestyle-solutions
[8] https://www.nwo.nl/financiering/onze-financieringsinstrumenten/enw/data2person—big-data–gezondheid/data2person—big-data–gezondheid.html
[9] https://nin.nl/research/researchgroups/roelfsema-group/
[10] https://wetenschapsagenda.nl/route/neurolabnl-de-werkplaats-voor-hersen-cognitie-en-gedragsonderzoek/
Comments are closed.