Artificiële Intelligentie (AI) is ‘in’. Je kunt geen krant openslaan of je wordt hier direct of indirect mee geconfronteerd. Direct bijvoorbeeld met de schaakwedstrijd tussen de grootmeester Kasparov en de computer Deep Blue uit 1997, alweer enkele decennia geleden. Indirect is AI zichtbaar in de toepassing van bijvoorbeeld Virtual Reality in onderwijs of de zorgsector.
AI is een enorme ‘game changer’. Voorspellingen van PWC zijn dat het wereldwijde bruto nationaal product tot 14% hoger zal zijn in 2030, als gevolg van de versnelde ontwikkeling en toepassing van AI – het equivalent van US$15.7 triljoen! Enerzijds zal er sprake zijn van baanverlies, echter er zullen ook veel nieuwe banen bijkomen. AI toepassingen zijn schier oneindig van gezondheidszorg, tot transport en van energie tot winkelen[1].
Algemene en specifieke AI
Enkele tientallen jaren geleden werd onder AI met name de steeds groter wordende computerkracht bedoeld die de menselijke capaciteit te boven gaat, zoals het schaakvoorbeeld uit 1997 of recenter in 2016 de GO kampioen Lee Se-dol. Dit wordt ook wel specifieke AI genoemd, net als dat je een computer prima VWO eindexamen wiskunde of zelfs Frans kunt laten maken door maar voldoende oude examens in te voeren.
Echter, een computer kan nog lang niet goed omgaan met de emotionele kant van de mens. Denk aan het schoolplein in de pauze waar veel informele omgangsvormen gelden tussen kinderen in een klas, als voorbeeld van meer generieke AI. Computers kunnen wel gezichten en steeds beter emoties herkennen, maar interactie tussen mensen is nog een brug te ver.
Desalniettemin gaan de ontwikkelingen razendsnel en wordt inmiddels door veel bedrijven, maar ook overheden, geïnvesteerd in AI. Zoals de Russische president Vladimir Poetin het verwoordde: “…het land met de beste kunstmatige intelligentie wordt wereldheerser”[2]. Sinds de inmenging in de Amerikaanse verkiezingen en de onthullingen rond Facebook en Cambridge Analytica wordt dit besef steeds breder gedeeld.
Hans de Jong, President Philips Nederland[3]:
…”Er is een digitale revolutie gaande die de gehele maatschappij onderste boven zet…
…Voortschrijdende automatisering, kunstmatige intelligentie en data-wetenschap dringen juist door in de zorg, onderwijs, de typische alfa domeinen…
…Een sterk onderschatte trend is dat alle organisaties naarstig naar technici, ICT’ers en bètageschoolden zoeken…
…Landen zoals Frankrijk en Duitsland investeren miljarden in artificiële intelligentie en automatisering. Dat bedreigt het excellente Nederlandse investeringsklimaat”.
Big data als grondstof voor AI
Artificiële Intelligentie wordt gevoed door ‘big data’. Big data vormen ‘de grondstof’ voor AI, in allerhande toepassingen die steeds efficiënter en effectiever worden. Dit is zichtbaar in zogenaamde beschrijvende data (descriptive analytics), voorspellende data (predictive analytics), alsmede voorschrijvende data (prescriptive analytics). De film ‘Minority Report’ is zo’n voorbeeld waar op basis van ‘prescriptive analytics’ op voorhand al wordt ingegrepen.
De afgelopen jaren zijn in Nederland diverse ‘data science centers’ ontstaan op regionaal niveau, zoals in Den Bosch, Leiden, Amsterdam en Delft. Op 26 april 2018 heeft de UvA een nationaal Innovation Center for Artificial Intelligence (ICAI) gelanceerd[4]. Waar China en de VS reeds miljarden investeren hebben diverse Europese landen zoals Engeland en Frankrijk ook aangekondigd grote AI programma’s op te zetten.
Ook de Europese Commissie heeft recent 25 april 2018 een reeks maatregelen gepresenteerd om investeringen in AI te stimuleren en ethische richtsnoeren vast te stellen[5].
Conclusie
Concluderend, AI is zowel een hype als hoop. De uitdaging de komende jaren is de belofte waar te maken, maar wel op een gecontroleerde manier waarbij de ‘duistere kant’ van AI afdoende wordt ingeperkt. Het ontwerp van AI in producten en diensten, en daarmee de menselijke inbreng, is cruciaal.
Referenties
[1] What’s the real value of AI for your business and how can you capitalise? PWC, 2017, www.pwc.com/AI
[2] https://www.rtlnieuws.nl/technieuws/poetin-land-met-beste-kunstmatige-intelligentie-wordt-wereldheerser
[3] Interview David Bremmer met Hans de Jong, President Philips Nederland, in AD, Gebrek aan techneuten bedreigt welvaart, 3 mei 2018
[4] http://www.uva.nl/content/nieuws/persberichten/2018/04/lancering-nationaal-innovation-center-for-ai.html?utm
[5] http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-3362_nl.htm?utm_source=e-mailnieuwsbrief&utm
Comments are closed.